ชมลูกอย่างไรไม่ให้เหลิง ตำหนิลูกอย่างไรไม่บั่นทอนใจ

โพสต์เมื่อวันที่ : May 18, 2020

“ชมอย่างไรไม่ให้ลูกเหลิง ตำหนิอย่างไรไม่ให้ลูกเสียใจ” ชวนพ่อแม่เรียนรู้วิธีสื่อสารเชิงบวก ปลูกฝัง Growth Mindset ให้ลูกเติบโตอย่างมั่นใจ

อย่าคิดว่าแค่ยังไม่ถึงวัยทีน ลูกเล็ก ๆ ของเราจะไม่ใช่วัยรุ่นนะครับ คุณพ่อคุณแม่คงเคยได้ยินคำว่า “วัยวุ่น รุ่น 2 ขวบ” หรือ “Terrible 2” กันมาแล้วใช่ไหมครับ จริง ๆ แล้ว มนุษย์พ่ออยากจะบอกว่า "ความ Terrible ไม่ได้จบแค่ปีที่ 2 ครับ" เพราะเลข 2 เป็นเพียงจุดเริ่มต้นเท่านั้น ! พูดแล้วปลื้มปริ่ม ยืนยิ้มทั้งน้ำตาจริง ๆ

การชมเชยเด็ก แม้จะเป็นเรื่องดี แต่หาก “ชมบ่อยเกินไป” หรือ “ชมแบบไม่จำเพาะเจาะจง” เช่น สวย เก่ง ฉลาด อาจทำให้เด็กยึดติดกับแค่ “คำชม” มากกว่าคุณค่าของการกระทำจริง ๆ ขณะเดียวกัน การตำหนิอย่างไม่เหมาะสม ก็อาจทำให้เด็กเสียความมั่นใจ เกิดความขัดแย้งกับพ่อแม่ หรือกลายเป็นเด็กประชด ขาดแรงผลักดันในระยะยาว

วิธีชมเชยลูกอย่างถูกต้อง

⎯ ➊. ถามลูกก่อนตำหนิ ฟังมุมมองลูกก่อนเสมอ จะช่วยให้เข้าใจเหตุผล และลดการตำหนิที่มาจากอารมณ์

⎯ ➋. ชมที่ตัวลูก และชมให้ทันที เช่น “หนูใจดีมากเลยที่แบ่งของเล่น” แทนที่จะชมแบบกว้าง ๆ ว่า “เก่งจัง”

⎯ ➌. เน้นความพยายาม มากกว่าผลลัพธ์ ส่งเสริมกระบวนการเรียนรู้ ไม่ใช่แค่ความสำเร็จ

⎯ ➍. ไม่จำเป็นต้องมีรางวัลเสมอ เพราะการทำดีควรทำด้วยตัวเอง ไม่ใช่เพื่อรางวัล

⎯ ➎. พลาดได้ ไม่ใช่ความผิด ความผิดพลาดคือบทเรียน ไม่ใช่ความล้มเหลว

⎯ ➏. ตำหนิที่พฤติกรรม ไม่ใช่ที่ตัวลูก อย่าทำให้เด็กรู้สึกว่าเขา “ไม่ดีพอ” เพียงเพราะเขาทำผิด

หากชมเชยหรือตำหนิอย่างไม่สมดุล อาจทำให้ลูกรู้สึก “ไม่เป็นที่รัก” กลายเป็นเด็กเก็บกด ขาดความมั่นใจ หรือแสดงออกด้วยความก้าวร้าว

ดังนั้นสิ่งที่สำคัญที่สุด คือการปลูกฝัง “Growth Mindset” ให้กับลูก ให้ลูกรู้ว่า ล้มได้ แพ้ได้ ผิดพลาดได้ ตราบใดที่เขาเรียนรู้ที่จะลุกขึ้นใหม่ และเติบโตไปพร้อมกับประสบการณ์ครับ

✱ ติดตามข่าวสารและกิจกรรม Thai PBS Kids ได้ทาง Website | Facebook | Youtube | LINE Official ✱

บทความแนะนำ